سیره امیرالمؤمنین علی علیه السّلام در مثنوی مولوی

یکی از عناصر مطرح شده در مثنوی تعلیمی، اعتقادی و سرشار از حکمت ومعرفت مولانا ساحت مقدس امیرالمؤمنین علی (ع) است، که باید جلوه گری های سیره این چشمه جوشان معرفت الهی و اسوه بلند قامت از ایمان و فضایل متعالی را در این اثر شگرف در نگارگری هایی هنرمندانه حاصل از مکاشفات مولانا به نظاره نشست.

وصف صبر و بردباری حضرت علی علیه السّلام

مولانا شمشیرعلی (ع) را از جنس صبرمعرفی می کند که حیات بخش و هدایتگر به سوی ایمان است، نه شمشیر آهنی مرگ آور وگمراه کننده. در روح دشمن نفوذ می نماید و به جای کشتن جسم، جانش را شیفته می کند^*:

من چو تیغم پر گهرهای وصال      زنده گردانم نه کشته، در قتال (مثنوی، د اول، ب ٣٨٠٧)

صبر وبردباری آن حضرت در راه حق شعاع آفتاب حلم پیامبر و تابش آفتاب بردباری است:

چون شعاعی آفتاب حلم را        (مثنوی، د اول، ب ٣77٧)

باد خشم وشهوت علی(ع) را حرکت نمی دهد، چون اهل نماز، یعنی مؤمن و معتقد است^**:

باد خشم و باد شهوت، بادآز        برد او را که نبود اهل نماز (مثنوی، د اول، ب ٣٨١١)

*استاد حسین امیری، کلاس شرح مثنوی، سال١٣٨7

**استعلامی، شرح مثنوی، ج١، ص ٥٤١